Gemotiveerd door het hopeloos optimisme dat kenmerkend is aan het begin van elk restauratieproject, kon ik het niet laten om na 13 jaar stilstand doodleuk in te stappen en de sleutel om te draaien. Even doen alsof de tand des tijds niet zou terugbijten met de oorverdovende stilte van een platte batterij, het was sterker dan mezelf. Terwijl ik mijn naïviteit even mocht voeden, weet ik meteen welk onderdeel ik als eerste zal mogen vervangen.
De batterij
Een batterij vervangen is geen moeilijke opgave. In de Beetle bevind hij zich onder de achterbank aan de rechterzijde. Even de klemmetjes losvijzen met behulp van een trouwe n° 13, et voilà. Ik had nog nooit van een incontinente batterij gehoord tot ik begroet werd door een roest-zure vlek op de plaats waar die oude batterij al die jaren gestaan heeft. Een zure vondst in elke betekenis van het woord. Gelukkig knijpen we in dit stadium van het project daar een oogje voor dicht en kon ik met gemak een nieuwe batterij installeren. Laten we die sleutel nog eens omdraaien.
Beeld zonder klank
Ik was al blij wanneer ik bij het eerste contact een lichtje zag verschijnen op het dashboard. Als de bekabeling zonder al teveel gemor uit pensioen wil komen, beschouw ik dit al als een goed teken. Toen ik de sleutel helemaal overdraaide, verwachtte ik begroet te worden door het onmiskenbaar geluid van een starter die de motor in gang tracht te draaien, maar dit euforisch geluid werd vervangen door een klik, gevolgd door een doodse stilte. Ik herhaalde deze stap enkele keren om te gissen waar het geklik vandaan kwam. Encyclopedia papa hielp me een handje om de logica zelve aan te duiden, de starter. Deze moeten we van dichterbij bekijken. Hij bevind zich achter de motor (gezien van langs achter), centraal in de breedte van de wagen.
Time to get dirty
Hier gaan we dan! Het echte sleutelwerk begint met een onderdeel dat al even toegankelijk is als een restaurant tijdens lockdown. Mede bemoeilijkt door het feit dat de bodem van de wagen slechts op enkele centimeters van de grond staat. De banden van de Beetle hebben na al die jaren kuiltjes gemaakt in de zachte ondergrond. O ja, de banden waren dan ook nog eens plat.
Om de wagen omhoog te tillen was er al een ingenieus systeem beschikbaar. Dankzij een opening in het chassis en een bijgeleverde krik, stond de wagen in geen tijd in de lucht! Om de moeren van het wiel los te krijgen was het nodige geduw en getrek aan de orde. Eens het wiel er af was, kwam ik tot de vaststelling dat de starter goed verstopt zat. Een volledig gestrekte arm was nipt voldoende om op de tast de locatie van de bouten op te sporen en de bekabeling van de starter los te koppelen. Mijn geliefkoosd busje smeermiddel werd gebruikt om het losmaken van de bouten wat te bespoedigen.
Met m’n halve torso onder de wagen en met beide armen gevouwen rond allerlei leidingen en carrosserie, kon ik de bouten losmaken. Als laatste observatie kan ik rapporteren dat een startermotor verrassend zwaar is. Op het einde van mijn uithoudingsvermogen en na heel wat gesleutel met gestrekte armen, was ik blij dat mijn vingers er heelhuids zijn uitgekomen. Huzza!
Start de starter? (NERDALERT)
Onmiddellijk nam mijn vader het voortouw om te testen of de starter het al dan niet nog deed. Hij begon door uit te leggen dat de starter bestaat uit 2 delen, het mechanische deel die de motor doet draaien en de solenoïde. Sta mij toe even technisch uit de hoek te komen:
Wanneer je sleutel omdraait, zorg je ervoor dat je stroom stuurt naar de batterij terminal (1), deze zorgt op zijn beurt voor een magnetisch veld in de spoelen (2 en 3). Door het magnetisch veld word de “plunger” naar boven geduwd (rode pijl) en maakt de “contact disk” (in essentie een metalen plaat die stroom doorgeeft, aangeduid met de rode streep) het circuit rond door met de contactpolen van de batterij terminal. Door deze beweging wordt eerst het aandrijftandwiel in de motor geduwd (4), daarna gaat de motor aan het draaien (5).
Dit spierballen gerol over mijn vers vergaren technische kennis terzijde, hoe zit dat nu in onze situatie? Wel, het geklik dat we hoorden komt van de beweging van de “plunger” die op en neer ging zoals het hoorde. Het probleem was dat de contactpunten op de ‘contact disk’ of batterij terminal, die het circuit moesten vervolledigen, hoogst waarschijnlijk vervuild zijn geraakt. Hierdoor is het doorgeven van een vonk onmogelijk.
Hoe kan je dit testen? Vader to the rescue (again). Hij laat de stroom van de batterij meteen toekomen op 2 punten van de starter. We nemen de startkabels, de negatieve pool is gegrond op het metaal van de starter zelf, de positieve gebruikt hij om (met behulp van een sleutel) contact te maken met beide polen op de starter motor. Bij de eerste batterijpool zien we dat het contact wel degelijk dat de “plunger” het aandrijftandwiel naar buiten duwt.
Bij het contact met de tweede pool zien we dat de motor nog draait ook. Doordat beide individueel nog werken blijft de meest waarschijnlijke verdachte over, het deel die het circuit moet vervolledigen, de ‘contact disk’ of contact plaat.
Een simpele oplossing hiervoor is om de kop van de solenoïde open te vijzen en het contact plaatje ofwel af te schuren tot er terug metaal zichtbaar is, of om het eenvoudigweg om te draaien. Gezien de ommezijde nog onaangeroerd is, is dit de oplossing met de beste kans op succes. Er staan slechts 2 zaken tussen mij en een vermaakte starter. 1. Het reliëf waar normaal een platte schroevendraaier moest komen was quasi onbestaand, 2. Nergens verkochten ze een tsunami hoeveelheid aan WD40.
Laten we er dan meteen een nieuwe insteken. Nu we toch naar de winkel gaan, hebben we nog een onderdeel nodig waarvan de reden voor vervanging kan samengevat worden in 5 woorden in plaats van 5 alinea’s?
Bezinetank
Er zit een gat in.
Out with the old, in with the new
Met een koffer vol goodies kunnen we weer aan de slag. Op het lijstje tot nu toe hebben we
- Een nieuwe startermotor
- Een nieuwe bezinetank
- Een brandstofniveau sensor
- Nieuwe benzine leidingen
Een startermotor monteren betekent dat ik geruime tijd mag liggen zoeken naar het exacte gaatje waar de pin inpast. Ik benadruk opnieuw de uitgestrekte staat van menig ledemaat in combinatie met een zwaar stuk starter aan het uiteinde. Beeld u in dat u met een uitgestrekte arm een 3 kilo wegende staaf op de tast in het gaatje moet krijgen met een diameter van 1 cm.
Na meerdere pogingen kwam die verlossende “Yes! Hij zit erin!”. Vastdraaien, wiel er terug op en auto laten zakken.
De benzinetank vervangen was al even eenvoudig, 4 bouten losdraaien, de leiding onder de benzinetank losmaken en daar komt ze al. Als u, zoals mij, dacht dat de benzinetank een piece of cake zou zijn, sta mij toe u te trakteren op het exacte moment waarop ik 1 van de 4 bouten afkraak.
Onder het motto, zorgen voor morgen, leg ik er de nieuwe tank in zonder vast te schroeven aangezien de wagen toch nog herspoten moet worden.
De starter zit op z’n plaats, een nieuwe benzinetank met een 5-tal liter aan benzine met loodvervanger in, nieuwe leidingen, is dit genoeg om de wagen weer tot leven te wekken?
Wordt vervolgd…